Ο καθένας μας αναβάλλει περιστασιακά κάποια πράγματα που πρέπει να κάνει, αισθάνεται να του λείπει το κίνητρο ή αποφεύγει να αναλάβει δράση.
Για τους περισσότερους ανθρώπους η τάση να αναβάλλουν πράγματα είναι, σε γενικές γραμμές ένα φυσιολογικό γνώρισμα, το οποίο, στη χειρότερη περίπτωση, καταλήγει σε μια μικρή αναστάτωση ή σε περιττή πίεση χρόνου.
Μερικοί άνθρωποι όμως μοιάζουν να αντιμετωπίζουν εξαιρετική δυσκολία στο να ξεκινήσουν κάτι και φαίνονται ανίκανοι να αναλάβουν πρωτοβουλία σε διάφορα καθήκοντα. Κατά συνέπεια, αυτοί οι «δεξιοτέχνες χασομέρηδες» βρίσκονται συχνά σε απόσταση αναπνοής από ένα κυριολεκτικό παλιρροϊκό κύμα άγχους λόγω πιεστικών προθεσμιών, ημιτελών εργασιών και συνεχούς αστάθειας.
Ευτυχώς, άσχετα από το αν είστε αρχάριοι ή βετεράνοι στην αναβολή καθηκόντων, υπάρχουν αρκετές πολύ ισχυρές μέθοδοι για να πατάξετε την αναβλητικότητα και κατά συνέπεια να αυξήσετε την παραγωγικότητά σας, ενώ ταυτόχρονα θα μειώνετε το άγχος σας.
Η πρώτη και πιθανότατα πιο σημαντική μέθοδος ενάντια στην αναβλητικότητα είναι απλώς να κατανοήσετε τη σχέση ανάμεσα στο κίνητρο και την πράξη. Οι περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν λανθασμένα ότι το κίνητρο πρέπει να προηγείται της πράξης – ότι πριν μπορέσεις πραγματικά να κάνεις κάτι, πρέπει πρώτα να έχεις κάποιο εσωτερικό κίνητρο για να το κάνεις. Σωστά;
Λάθος! Γεγονός είναι ότι στις περισσότερες περιπτώσεις η πράξη προηγείται του εσωτερικού κινήτρου – δηλαδή, από τη στιγμή που έχει ξεκινήσει η πράξη, το εσωτερικό κίνητρο αρχίζει να μας δίνει δύναμη και ορμή και έτσι γίνεται όλο και πιο εύκολο να συνεχίσουμε αυτό που ξεκινήσαμε. Όπως λέει και το παλιό γνωμικό: «Κάθε αρχή και δύσκολη».
- Μην περιμένετε να έχετε κάποιο εσωτερικό κίνητρο πριν δραστηριοποιηθείτε – δημιουργήστε το κίνητρο με το να δραστηριοποιηθείτε πρώτα!
Πολλοί αποθαρρύνονται από το να ξεκινήσουν κάποια δουλειά ή να ασχοληθούν με κάποια κατάσταση, επειδή μοιάζει ασήμαντη, σαν μια σταγόνα στον ωκεανό. «Γιατί λοιπόν να σκοτιστώ;» λένε και απλώς δεν κάνουν τίποτα. Η μία σταγόνα όμως γίνεται δύο, μετά τέσσερις, οχτώ, δεκαέξι και πολύ σύντομα έχει περάσει ένα σημαντικό χρονικό διάστημα και δημιουργείται μια ολόκληρη λίμνη.
Την επόμενη φορά που θα νιώσετε να σας καταλαμβάνει η αθόρυβη και ύπουλη παράλυση της αναβλητικότητας, δεσμευτείτε απέναντι στον εαυτό σας ότι θα ασχοληθείτε έστω και λίγα λεπτά με την εργασία που αποφεύγετε. Μάλλον θα ανακαλύψετε ότι, αφού θα έχουν περάσει τα πρώτα λεπτά, η ορμή του εσωτερικού κινήτρου θα σας έχει αρπάξει γερά και θα συνεχίσετε τη δουλειά με ολοένα αυξανόμενο ενδιαφέρον και ενθουσιασμό.
Μια άλλη χρήσιμη μέθοδος για την πάταξη της αναβλητικότητας περιλαμβάνει το να αναγνωρίσετε ότι ο τρόπος σκέψης σας είτε θα παρακινεί και θα διευκολύνει είτε θα αδρανοποιεί και θα παρεμβαίνει στη διαδικασία της δραστηριοποίησης. Οι περισσότερες ιδέες που προκαλούν την αναβλητικότητα μπορούν να χαρακτηριστούν ως:
Σκέψεις Αδρανοποίησης π.χ. «Μπορώ να κόψω το γκαζόν αύριο», «Θα βγάλω έξω τα σκουπίδια για την ανακύκλωση, αφού παρακολουθήσω πρώτα τις ειδήσεις» ή «Έχω αρκετές μέρες μέχρι την Παρασκευή για να γράψω την παρουσίαση».
Εναλλακτικά, οι ιδέες που δημιουργούν κίνητρα για δράση μπορούν να χαρακτηριστούν ως:
Σκέψεις Δραστηριοποίησης π.χ. «Αν κουρέψω το γκαζόν τώρα, μπορώ να χαλαρώσω το υπόλοιπο Σαββατοκύριακο» και «Καλύτερα να ξεκινήσω τώρα να γράψω αυτή την παρουσίαση, σε περίπτωση που προκύψει κάτι από τώρα ως την Παρασκευή» και «Ας βγάλω τώρα έξω τα σκουπίδια για την ανακύκλωση για να μπορώ να απολαύσω το υπόλοιπο της βραδιάς, χωρίς να έχω μισοτελειωμένες δουλειές στο κεφάλι μου».
Έχετε ακουστά το παλαιό απόφθεγμα «μία σου και μία μου»; Στην περίπτωση της πάταξης της αναβλητικότητας, οι Σκέψεις Δραστηριοποίησης σαφώς υπερέχουν και κατατροπώνουν τις Σκέψεις Αδρανοποίησης.
- Κάθε φορά που πιάνετε τον εαυτό σας να καθυστερεί ή να αποφεύγει μια οικιακή εργασία, ένα σχέδιο ή μια δουλειά εξαιτίας Σκέψεων Αδρανοποίησης, προσπαθήστε να τις αλλάξετε σε Σκέψεις Δραστηριοποίησης και δείτε τη διαφορά.
Είναι επίσης χρήσιμο να
- Ανταμείβετε τον αυτό σας όταν ολοκληρώνετε κάποια εργασία.
«Αν τελειώσω αυτήν την εργασία εγκαίρως, θα κάνω δώρο στον εαυτό μου ένα εισιτήριο για μια ταινία στο σινεμά», ή κάποια άλλη ανταμοιβή που ταιριάζει στον τρόπο ζωής σας.
Να θυμάστε ότι,
- Και μόνο το να ξεκινήσετε κάτι, όσο πίσω και αν έχετε μείνει, θα ανάψει τη φλόγα του εσωτερικού κινήτρου.
Αναπτύσσοντας αυτές τις ικανότητες ενάντια στην αναβλητικότητα, μπορείτε να γίνετε πιο παραγωγικοί, ενώ ταυτόχρονα θα μειώσετε το επίπεδο του άγχους σας.
Κανείς δεν είναι τέλειος ή υπεράνθρωπος. Εξαιτίας της βιολογικής και κοινωνικής φύσης μας θα παραμένουμε άνθρωποι επιρρεπείς στα σφάλματα. Δεν γίνονται θαύματα, όμως μέσα από επαναλήψεις και πρακτική εξάσκηση μπορείτε να μειώσετε τις ενοχλήσεις και το άγχος που τόσο πολύ σας καταβάλλουν. Ναι μπορείτε!
